Co mogą zrobić producenci urządzeń zabawowych, administratorzy obiektów oraz rodzice, aby w przestrzeni miejskiej istniały wyłącznie bezpieczne place zabaw?
Jakie wypadki najczęściej zdarzają się na placach zabaw?
Mimo starań producentów urządzeń zabawowych, inwestorów, a także samych rodziców i opiekunów dzieci, wypadki na placu zabaw nadal mogą się zdarzać. Najczęstsze z nich to drobne urazy, takie jak stłuczenia czy zranienia, ale bywa i tak, że w czasie zabawy dojdzie do jakiegoś groźniejszego incydentu.
Nowoczesne obiekty są z reguły na tyle bezpieczne, że rzadko zdarzają się np. poważne urazy głowy na skutek upadku, jednak częstym problemem pozostaje potłuczone szkło pozostawione na ich terenie – dziecko może się nim poważnie pokaleczyć.
Inne wypadki dzieci na placach zabaw powiązane są raczej z konkretnymi warunkami otoczenia obiektu niż z samym jego wyposażeniem. Chodzi tu przykładowo o wypadki komunikacyjne, których ryzyko jej wyższe, jeśli nieogrodzony teren rekreacyjny znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie ruchliwej drogi – pochłonięte zabawą dzieci mogą się łatwo zagapić i wybiec pod nadjeżdżający pojazd.
Dość powszechne wypadki na placach zabaw wiążą się też z ich niedostatecznym osłonięciem przed intensywnym promieniowaniem słonecznym. Mocno nagrzane metalowe elementy wyposażenia niosą ze sobą ryzyko poparzenia w upalne dni, a przynajmniej znacząco obniżają komfort korzystania z nich.
Jeśli temperatury są bardzo wysokie i na obiekcie nie ma drzew czy innych elementów zapewniających cień, możliwy jest także udar cieplny u dziecka. Niebezpieczne wypadki na placach zabaw mogą obejmować też zatrucia. O te nietrudno, jeśli maluch bawi się w piaskownicy niezabezpieczonej przed dostępem zwierząt, a piasek nie był regularnie zmieniany.
Jak ograniczyć ryzyko wypadku na placach zabaw?
Wypadki na placach zabaw to zagrożenie, którego nie da się całkowicie uniknąć, ale które można w dużym stopniu zminimalizować. Wymaga to wspólnego wysiłku różnych podmiotów zaangażowanych w powstawanie placu zabaw oraz korzystających z niego, tzn. samych dzieci, ich rodziców i opiekunów. Poniżej opisujemy najważniejsze aspekty wpływające na bezpieczeństwo.
Regularny serwis wyposażenia placu zabaw
Urządzenia składające się na wyposażenie placu zabaw to, zgodnie z Prawem budowlanym, tzw. obiekty małej architektury i jako takie podlegają jego regulacjom. Za utrzymanie ich w należytym stanie technicznym, wykonywanie okresowych przeglądów, prac konserwacyjnych i napraw odpowiada właściciel lub zarządca terenu, na którym są usytuowane. Ponosi on odpowiedzialność, jeżeli skutkiem jego zaniechań są wypadki na placu zabaw.
Nie ulega wątpliwości, że zaniedbany obiekt stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci. Profesjonalnie przeprowadzony serwis placów zabaw to po prostu konieczność. Takie usługi oferują często sami producenci urządzeń zabawowych.
Atestowane wyposażenie placów zabaw
Wypadki na placach zabaw będą znacznie rzadsze, jeśli znajdzie się na nich bezpieczne wyposażenie. W miejscach publicznych istnieje wynikający z przepisów prawa obowiązek montowania wyłącznie urządzeń, które mają odpowiedni certyfikat bezpieczeństwa. Inwestor musi więc wybrać producenta, który takie sprzęty oferuje.
Pamiętajmy, że certyfikat nie jest tożsamy z atestem – ten pierwszy jest dokumentem wydawanym dla całego urządzenia zabawowego, natomiast atest dotyczy pewnego elementu czy tworzywa, np. atestowany piasek do piaskownicy.
Wypadki na placu zabaw mogą się zdarzać, jeśli zainstalowano na nim wyposażenie wykonane niedbale lub ze słabych jakościowo surowców. Ostre krawędzie w zestawie zabawowym, źle wyprofilowany ślizg na zjeżdżalni czy niewystarczające mocowanie elementów to błędy, które nie powinny mieć miejsca.
Warto tu kierować się renomą producenta i zapłacić nawet wyższą cenę za jakość wykonania. Oczywiście, równie ważny jest prawidłowy, stabilny montaż urządzeń. Jeśli chcesz mieć pewność bezpieczeństwa i wytrzymałości konstrukcji, może zainteresuje Cię wyposażenie placów zabaw znajdujące się w naszej ofercie?
Jasny regulamin w widocznym miejscu
Nie od dziś wiadomo, że łatwiej zapobiegać niż leczyć. Wypadki dzieci na placach zabaw będą zdarzały się rzadziej, jeśli one same będą przestrzegały zasad bezpieczeństwa. Z tego powodu właściciel lub administrator obiektu ma obowiązek zaopatrzyć się w regulamin na plac zabaw i umieścić go w widocznym miejscu, a użytkownicy zobligowani są do jego przestrzegania.
Wszystkie zasady powinny być opisane w sposób prosty, zrozumiały dla wszystkich, a regulamin wizualnie przejrzysty. Rodzice muszą zapoznać z jego treścią młodsze dzieci, które jeszcze nie potrafią czytać. Oprócz tego, przy konkretnych urządzeniach zabawowych mogą się znaleźć jakieś dodatkowe wytyczne odnośnie korzystania z ich.
Jeśli istnieją ograniczenia wiekowe czy wagowe, dzieci powinny się do nich zastosować. W przeciwnym razie grożą im różnego rodzaju wypadki na placu zabaw. Gdy dojdzie do nich z winy niesfornego malucha czy zaniechania rodzica, który powinien go pilnować, nie będzie można dochodzić odszkodowania od właściciela czy zarządcy obiektu.
Ogrodzenie placu zabaw
Choć nie ma żadnego przymusu montowania ogrodzenia wokół obiektu, jest to czynnik, który może mieć ogromny wpływ na wypadki dzieci na placach zabaw. Montaż płotu znacząco zmniejsza ryzyko wybiegnięcia malca na ulicę, a także w pewnym stopniu chroni wyposażenie przed dostępem zwierząt. Ogrodzenie na plac zabaw powstrzyma bezpańskie psy i częściowo może zniechęcić dziko żyjące koty, których odchody pozostawiane w piaskownicach stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci.
Nawierzchnia bezpieczna i dostosowanie do krytycznej wysokości upadku
Czynnikiem, który w dużym stopniu ogranicza groźne wypadki dzieci na placach zabaw, są nawierzchnie bezpieczne, chroniące przed urazami głowy w razie upadku. Występują w różnych formach, np. jako płytki gumowe, podłoża wylewane z granulatu czy maty przerostowe. Są funkcjonalne, a zarazem bardzo estetyczne.
Aby wiedzieć, jaka nawierzchnia bezpieczna będzie najbardziej odpowiednia na dany plac zabaw, warto skorzystać z wiedzy i doświadczenia producentów urządzeń zabawowych (większość z nich oferuje także podłoża na obiekty rekreacyjne). Rodzaj i grubość nawierzchni muszą być dostosowane do wysokości upadku, jaki może mieć miejsce z danej konstrukcji, powinna ona też zajmować określony obszar wokół danego elementu wyposażenia.
Zabawa pod czujnym okiem rodziców
Niestety, nawet najbezpieczniejszy plac zabaw może stanowić zagrożenie, jeśli będzie użytkowany w sposób nieodpowiedni. Za wypadki na placach zabaw stosunkowo często odpowiedzialni są sami korzystający, poprzez swoje brawurowe zachowania. Nastolatki lubią się wygłupiać w gronie rówieśników, młodsze dzieci z reguły bawią się pod opieką dorosłych, ale tu wystarczy chwila nieuwagi, by doprowadzić do potencjalnie niebezpiecznej sytuacji.
Rodzic, zanim pozwoli maluchowi się bawić, powinien upewnić się co do stanu technicznego urządzeń i zgłosić ewentualne problemy zarządcy. Warto sprawdzić, czy nie ma rozbitego szkła, ostrych krawędzi i tym podobnych elementów mogących powodować wypadki na placu zabaw, pilnować dziecko, żeby nie wybiegało na ulicę oraz uczyć zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach.
W czasie zabawy w piaskownicy należy zwrócić szczególną uwagę, aby malec nie wkładał brudnych rączek do buzi. W upalne dni nie należy zabierać dziecka na plac zabaw w godzinach największego nasłonecznienia.
Co zrobić w razie wystąpienia wypadku na placu zabaw?
Jeśli jesteśmy świadkiem takiego zdarzenia, w pierwszej kolejności należy zrobić to, co nakazują zasady udzielania pierwszej pomocy, tzn. ocenić stan poszkodowanego i w razie potrzeby wezwać pomoc lub podjąć czynności ratunkowe.
W praktyce wypadki na placu zabaw często związane są z różnego rodzaju skaleczeniami, więc bez wątpienia przydatna będzie umiejętność opatrywania ran. Jeżeli dziecko mocno uderzyło się w głowę, bezwzględnie należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Bardziej drastyczne wypadki dzieci na placach zabaw obejmowały np. zakleszczenie się w elementach konstrukcji jakiegoś urządzenia zabawowego, ale współcześnie należą one do wyjątkowej rzadkości. Na prawidłowo zaprojektowanym, wykonanym i regularnie konserwowanym obiekcie coś podobnego nie ma prawa się zdarzyć.
Jeżeli jednak podejrzewamy, że przyczyną wypadku były jakieś zaniechania administratora terenu (np. łańcuch huśtawki był przerdzewiały i wskutek tego się zerwał), nie wahajmy się interweniować. Na placu zabaw (najczęściej na tablicy regulaminowej) musi być podana informacja, kto za niego odpowiada.
Za nieutrzymanie placu zabaw w należytym stanie jego właściciel bądź zarządca może ponieść odpowiedzialność karną z tytułu nieumyślnego spowodowania uszczerbku na zdrowiu, rozstroju zdrowia lub śmierci. Można też żądać od niego odszkodowania.
W sytuacji, gdy zgłosiliśmy nieprawidłowości, ale podmiot odpowiedzialny za stan techniczny placu zabaw nie podejmuje żadnych działań zmierzających do usunięcia problemu, możemy zainteresować sprawą Urząd Nadzoru Budowlanego. Jeżeli wskutek zaniedbań na obiekcie dzieciom zagraża uszczerbek na zdrowiu lub potencjalnie śmiertelne wypadki na placu zabaw, należy zawiadomić policję albo straż miejską.
Podsumowanie
Wypadki dzieci na placach zabaw są niemożliwe do uniknięcia, ale dzięki odpowiedniemu projektowaniu i wykonaniu takich obiektów oraz wysiłkom administratora i użytkowników danej przestrzeni ryzyko można zminimalizować. Podstawą jest bezpieczne, trwałe wyposażenie, które powinien dostarczyć godny zaufania producent placów zabaw oraz systematyczne wykonywanie przeglądów i naprawa ewentualnych usterek.
