Czym właściwie jest zwinność? Czy da się ją polepszyć poprzez odpowiednio dobraną zabawę? W niniejszym artykule omawiamy to zagadnienie, podając przykładowe ćwiczenia na zwinność dla dzieci, które są możliwe do wykonania na placu zabaw. Zapraszamy do lektury!
Czy każde dziecko jest zwinne?
Zadajmy sobie najpierw pytanie, czym właściwie jest zwinność. Słowniki języka polskiego definiują ją jako zdolność do wykonywania szybkich, zgrabnych i zręcznych ruchów w odpowiedzi na bodziec. To właśnie dzięki zwinności możliwe jest efektywne uczestniczenie w sporcie i unikanie wielu urazów ciała. Zwinne dziecko w wielu przypadkach będzie w stanie zapobiec na przykład nagłej utracie równowagi. Dzięki temu nie upadnie i nie zrobi sobie krzywdy.
Czy każde dziecko jest zwinne? Na pewno nie w takim samym stopniu. Zależy to w dużej mierze od etapu rozwoju, na jakim się znajduje, ale także od indywidualnych predyspozycji danego organizmu. Już u kilkulatków da się zauważyć, że niektóre maluchy lepiej radzą sobie z różnymi zadaniami ruchowymi, a inne gorzej. Pewne dzieci doskonale skaczą, biegają czy wspinają się i wydaje się, jakby miały do tego naturalny talent. Niektóre natomiast potrzebują więcej czasu na wykonanie pewnych bardziej złożonych ruchów, trudniej im utrzymać równowagę i częściej ulegają upadkom.
Na szczęście istnieją różne ćwiczenia na zwinność, które pomagają rozwinąć umiejętności ruchowe i zmysł równowagi. U większości maluchów to wystarczy. Wyjątkiem są dzieciaki, u których brak zwinności wynika z poważniejszych problemów, takich jak dyspraksja (tzw. syndrom niezdarnego dziecka). One mogą potrzebować bardziej zaawansowanych ćwiczeń, dobranych przez specjalistów.
Ćwiczenia na zwinności na placu zabaw
Jeśli zwinność malucha jest niewystarczająca, warto ją rozwijać. Umiejętność ta wynika przede wszystkim z koordynacji między układami mięśniowym, kostnym i nerwowym. Mózg musi zinterpretować informacje, które do niego docierają i dopasować do nich reakcję ciała. Na nowoczesnych placach zabaw można znaleźć wiele urządzeń, które doskonale nadają się do tego, by wykonywać przy nich ćwiczenia na zwinność dla dzieci. Poniżej omawiamy elementy wyposażenia rekreacyjnego, które są najbardziej przydatne w kształtowaniu sprawności dziecka.
Poszukaj placu z elementami sprawnościowymi
Ćwiczenia na zwinność dla dzieci mogą (i powinny) mieć bardzo zróżnicowany charakter. Należy się skupić na rozwoju różnych obszarów sprawności ruchowej, takich jak koordynacja ruchowa, wyczucie równowagi, refleks czy siła mięśniowa. W sprzedaży dostępne są całe zestawy sprawnościowe, które coraz częściej możemy spotkać na ogólnodostępnych placach zabaw w przestrzeni miejskiej. W ich skład wchodzą takie elementy, jak drabinki, ścianki wspinaczkowe, mostki wiszące czy przejścia linowe.
Równoważnie i trampoliny – stymulacja błędnika poprawia zwinność
Gdy chcemy rozwinąć u dzieci zwinność, ćwiczenia na utrzymywanie równowagi sprawdzą się znakomicie. Istnieją specjalne równoważnie na place zabaw, które montuje się na placach zabaw. To urządzenia o bardzo prostej konstrukcji i niewygórowanej cenie, które są w stanie znacząco poprawić koordynację ruchową, zmysł równowagi, a także propriocepcję u malucha (orientację ułożenia części własnego ciała w przestrzeni).
Podobnie korzystny wpływ mają trampoliny na place zabaw, które dodatkowo angażują układ przedsionkowy odpowiedzialny za równowagę. Podczas skakania dziecko musi nieustannie kontrolować pozycję swojego ciała, dostosowywać siłę odbicia i reagować na zmienne warunki. To doskonałe ćwiczenie nie tylko poprawiające koordynację, ale także wzmacniające mięśnie nóg i tułowia. Regularne korzystanie z trampoliny może znacząco wpłynąć na rozwój zmysłu przestrzennego i poprawę reakcji równoważnych u dzieci.
Trening koordynacji dzięki ścieżkom zdrowia
Dobra koordynacja ruchów to podstawa zręczności i szybkiego, adekwatnego reagowania na bodźce. Ważne, by ćwiczenia na zwinność dla dzieci obejmowały zarówno małą motorykę (sprawność dłoni i palców), jak i dużą motorykę (sprawność fizyczna całego ciała). Umiejętność wykonywania bardziej precyzyjnych ruchów można kształtować za pomocą elementów do chwytania czy przesuwania. Na placach zabaw często znajdziemy je w postaci tzw. paneli edukacyjnych. Niekiedy mają one postać gier logicznych, które stymulują również umysł malucha.
Motorykę dużą znakomicie rozwijają ścieżki zdrowia, czyli nowoczesne zestawy urządzeń sprawnościowych na place zabaw. W ich skład często wchodzą różne elementy gimnastyczne, takie jak drabinki, drążki czy uchwyty do podciągania się. Mogą też mieć postać torów przeszkód. Aby je pokonać, dzieci muszą się wykazać umiejętnością wspinaczki, skoków, omijania przeszkód czy dobrego balansowania ciałem w celu utrzymania równowagi. Takie ćwiczenia na zwinność dla dzieci stają się jeszcze bardziej efektywne, gdy maluchy rywalizują ze sobą w pokonywaniu torów przeszkód na czas.
Linaria – wsparcie koordynacji oko-ręka
Linaria na place zabaw to nowoczesne urządzenia sprawnościowe służące do wspinaczki. Mają postać przestrzennych konstrukcji linowych o różnych kształtach, niekiedy dość skomplikowanych. Popularne są linaria w kształcie diamentu, piramidy czy gruszki, ale możemy znaleźć też rozbudowane, wielopoziomowe urządzenia, skonstruowane misternie niczym pajęcza sieć. Już sam ich wygląd wprawia maluchy w zachwyt. Nie potrzebują żadnej dodatkowej zachęty do podjęcia wspinaczki, która jest jedną z najlepszych aktywności, jeśli chodzi o ćwiczenia na zwinność dla dzieci. Wspinanie się wymaga dobrej koordynacji ruchów ciała z informacjami na temat otoczenia, które płyną do mózgu ze zmysłów, zwłaszcza wzroku.
Z konstrukcji linowych może korzystać jednocześnie kilkoro dzieci, co pozwala na zorganizowanie małych zawodów. Dzieciaki mogą rywalizować o to, kto pierwszy wespnie się na sam szczyt konstrukcji, a w przypadku bardziej skomplikowanych linariów – o to, kto w ogóle tego dokona. To przy okazji doskonały sposób na pokonywanie własnych ograniczeń. Atrakcyjność zabawy sprawia, że dzieciom, które obawiają się wysokości, może być łatwiej się przełamać.
Wsparcie rozwoju dziecka poprzez poprawę koordynacji i zwinności
Zręczność, doskonały refleks i szybkość składają się na to, co powszechnie określamy jako zwinność. Ma ona duże znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka, nawet jeśli nie marzy ono o karierze sportowca. Przydaje się w wielu codziennych sytuacjach, gdy musimy szybko chwycić jakiś przedmiot, uniknąć upadku czy zareagować na nagłą sytuację. Jeśli chcemy rozwijać u dzieci zwinność, ćwiczenia fizyczne z pewnością będą pomocne. Chodzi w szczególności o formy aktywności, które stymulują zmysł równowagi, koordynację ruchową, a także zwiększają siłę mięśni.