Ogłoszony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej program ,,Aktywne Place Zabaw” spotkał się z ogromnym zainteresowaniem. Z tego powodu postanowiliśmy napisać artykuł, w którym znajdą się wszystkie najważniejsze informacje dotyczące dofinansowania. Oto ,,Aktywne Place Zabaw” w pigułce!
Czym są Aktywne Place Zabaw? Definicja i główne założenia programu
,,Aktywne Place Zabaw” to nowy Resortowy program, w ramach którego można było uzyskać dofinansowanie placu zabaw należącego żłobka lub klubu dziecięcego. Przyznane środki finansowe można wykorzystać na przebudowę bądź doposażenie istniejących już obiektów. W ramach tej edycji programu zadania realizowane są od 1 stycznia 2025 r. do 31 grudnia 2025 r.
Ministerstwo koncentruje się na dwóch kluczowych aspektach programu Aktywne Place Zabaw:
- Podniesienie jakości opieki nad dziećmi do lat 3.
- Stworzenie optymalnych warunków rozwoju poprzez zabawy na świeżym powietrzu.
Harmonogram Aktywnych Placów Zabaw 2025 – kluczowe daty
Najważniejszą datą, o której trzeba pamiętać, jest termin składania wniosków do programu ,,Aktywne Place Zabaw”. W tej edycji złożenie wniosku było możliwe od dnia ogłoszenia programu (co miało miejsce 23 grudnia 2024 r.) do 4 lutego 2025 r.

Kluczowe daty, które musisz znać:
- Ogłoszenie programu: 23 grudnia 2024 r.
- Termin składania wniosków: do 4 lutego 2025 r.
- Termin realizacji projektu: 01.01.2025 r. – 31.12.2025 r.
Proces rozpatrywania wniosków:
- Województwa weryfikują wnioski (3 tygodnie od zamknięcia naboru).
- Minister zatwierdza listę i określa wysokość dofinansowania.
- Wyniki publikowane są w ciągu dwóch tygodni od weryfikacji.
Jakie wyposażenie placów zabaw jest kwalifikowane w programie?
W informatorze Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczącym Resortowego programu ,,Aktywne Place Zabaw” szczegółowo opisano zasady programu. Znajdziemy tam również wyszczególnienie wydatków kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych. Jak ujęto w podrozdziale 6.5 dokumentu:
,,1. Wydatkami kwalifikowalnymi są wydatki:
a) związane z realizacją zadania,
b) zgodne z obowiązującymi przepisami prawa krajowego,
c) zasadne, efektywne, racjonalne oraz udokumentowane,
d) brutto, tj. koszty wraz z przypadającym na te koszty podatkiem VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy podatek ten może być odliczony od podatku należnego lub zwrócony,
e) zapłacone od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r.”.
W dalszej części podrozdziału wyjaśniono dokładnie, co rozumie się przez wydatki związane z realizacją zadania, w tym wydatki podstawowe i uzupełniające. Przedstawiono też przykładowy katalog kosztów niekwalifikowalnych. W razie wątpliwości, czy dany wydatek można uznać za kwalifikowalny, podmiotem rozstrzygającym jest wojewoda przyznający środki.



Czy każdy rodzaj wyposażenia będzie odpowiedni na taki aktywny plac zabaw? Warto zwrócić uwagę na podrozdział 6.3. zatytułowany ,,Przeznaczenie dofinansowania”. Zdefiniowano w nim, że wydatkami na przebudowę lub doposażenie placów zabaw będą m.in. wydatki związane z zakupem i montażem wyposażenia, a szczególnie wyposażenia, w którym wykorzystano naturalne materiały. Co to dokładnie oznacza? Wyjaśniamy to szerzej w akapicie ,,Aktywne Place Zabaw a ekologia – wymóg wykorzystania naturalnych materiałów”.
Nawierzchnie na plac zabaw – które kwalifikują się na dofinansowanie z programu?
W szczegółowym opisie programu można znaleźć zalecenia, by aktywny plac zabaw pozwalał dzieciom na jak największy kontakt z naturą. Szczególnie polecane jest wykonanie nawierzchni naturalnej, którą może być np. trawa, piasek czy żwir. Oczywiście, jak w przypadku każdego innego placu zabaw przeznaczonego do użytku w przestrzeni publicznej, nawierzchnia musi spełniać założenia normy PN-EN 1177. Każdy typ podłoża ma nieco inne właściwości. Jedne mniej, a inne bardziej skutecznie amortyzują ewentualne upadki dzieci. Z tego powodu nawierzchnia musi być dostosowana przede wszystkim do wysokości swobodnego upadku poszczególnych konstrukcji zainstalowanych na placu zabaw.
Jeśli chcemy połączyć naturalne walory podłoża z dobrą amortyzacją, to doskonałym wyborem mogą okazać się maty przerostowe na plac zabaw. To rodzaj gumowej siatki z otworami, która dobrze tłumi uderzenia, a przy tym zachowuje naturalny wygląd, gdyż przez szczeliny może swobodnie przerastać trawa. Z daleka taka nawierzchnia wygląda jak zwykły trawnik, jednak obecność maty zdecydowanie zwiększa bezpieczeństwo bawiących się dzieci.

Aktywne Place Zabaw a ekologia – wymóg wykorzystania naturalnych materiałów
W opisie celów programu ,,Aktywne Place Zabaw” szczególnie podkreślono, jak ważna dla prawidłowego rozwoju dzieci jest zabawa na świeżym powietrzu. Kontakt z naturą pozytywnie wpływa na zdrowie i samopoczucie dzieci, zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychospołecznym. Z tego powodu trzeba wykorzystywać potencjał przyrody podczas projektowania placów zabaw zlokalizowanych przy instytucjach opieki nad dziećmi.
Jako przykłady wyposażenia, które szczególnie warto zakupić/zaaranżować w ramach programu ,,Aktywne Place Zabaw”, podano:
- ścieżki sensoryczne;
- kuchnie błotne;
- ścieżki do zabaw ruchowych wykonane z pni drzew;
- stoły, ławeczki i inne elementy ogrodowe wykonane z naturalnych materiałów;
- ogródki warzywne;
- instalacje z roślin;
- pomoce do prowadzenia zajęć (takie jak tablica do rysowania, kreda, zabawki do piaskownicy, piłki, chusta animacyjna, lornetka).
Na placu zabaw powinna być także przewidziana przestrzeń do odpoczynku, aby dzieci same mogły decydować, jak długo i jak intensywnie chcą się bawić w różnych warunkach atmosferycznych. Na aktywny plac zabaw można więc zakupić instalacje zapewniające cień, takie jak altana, parasol czy żagiel przeciwsłoneczny. Dobrym pomysłem będzie również zakup piaskownicy na plac zabaw.
Rośliny i ukształtowanie terenu – jak projektować zgodnie z wytycznymi?
Jak skorzystać z potencjału przyrody, doposażając lub przebudowując plac zabaw w ramach programu ,,Aktywne Place Zabaw”? Można to zrobić poprzez wykorzystanie w aranżacji przestrzeni naturalnych elementów, takich jak drzewa czy inne rośliny, ale też piasek, ziemia lub woda. Wymienione elementy mogą być uzupełnieniem istniejących już konstrukcji na placach zabaw, jednak same w sobie również mogą tworzyć konstrukcje wykorzystywane przez dzieci w zabawie. Jako przykład podano szałasy wykonane z naturalnego materiału – wikliny.
Zgodnie z wytycznymi projektu, samo ukształtowanie terenu placu zabaw także może stanowić formę realizacji postulatu przestrzeni zaprojektowanej w zgodzie z naturą. Obecność wzniesień zachęci bawiące się maluchy do większej aktywności fizycznej, a wykorzystanie zróżnicowanych nawierzchni pozwoli na podejmowanie bardziej urozmaiconych rodzajów zabawy.
Gdzie szukać wsparcia? Oficjalne źródła informacji o Aktywnych Placach Zabaw
Wszystkie informacje dotyczące programu ,,Aktywne Place Zabaw” można znaleźć na oficjalnej stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W pliku zatytułowanym ,,Program Aktywne Place Zabaw” zawarto szczegółowy opis projektu i jego zasad. Dokument ten posłużył zresztą jako baza do napisania niniejszego artykułu.
Najczęściej zadawane pytania
Poniżej znajdują się odpowiedzi na kilka najczęściej zadawanych pytań związanych z programem ,,Aktywne Place Zabaw”.
Na jakie działania można przeznaczyć środki z programu?
Środki z programu można przeznaczyć na realizację różnych zadań. Nie tylko na zakup i montaż urządzeń, ale też np. na zmianę ukształtowania terenu, tworzenie instalacji z roślin czy aranżację miejsc uprawy roślin dostępnych dla dzieci. Szczegółowa lista zadań, na jakie można przeznaczyć dofinansowanie, znajduje się w pliku ,,Program Aktywne Place Zabaw”, załączonym na oficjalnej stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (zwłaszcza podrozdziały 6.3 i 6.5).
Czy dofinansowanie obejmuje budowę nowego placu zabaw, czy tylko przebudowę lub doposażenie istniejącego?
Dofinansowanie obejmuje wyłącznie przebudowę lub doposażenie już istniejącego placu zabaw.
Czy rozbudowa istniejącego placu zabaw jest wydatkiem kwalifikowalnym?
Tak, rozbudowa rozumiana jako montaż nowych konstrukcji czy wykonanie prac zagospodarowujących teren, jest wydatkiem kwalifikowalnym w programie ,,Aktywne Place Zabaw”.
Jakie wyposażenie placu zabaw może być finansowane ze środków programu? Czy dopuszczalne są urządzenia metalowe?
Zgodnie z opisem programu, dofinansowanie można przeznaczyć na zakup i montaż wyposażenia, szczególnie takiego, w którym wykorzystano naturalne materiały. Mogą to być urządzenia do zabawy (także projektowane indywidualnie), elementy ogrodowe (jak stoliki czy ławeczki), jak również pomoce do prowadzenia zajęć odbywających się na placu zabaw. Nie ma żadnej wzmianki o zakazie wykorzystywania konstrukcji metalowych, dlatego zapraszamy do nas po nową kolekcję urządzeń zgodnych z naturą – sky, forest czy też sun.
Podsumowując, zaleca się wykorzystanie materiałów naturalnych tam, gdzie jest to możliwe, jednak możliwy jest także zakup wyposażenia wykonanego z materiałów innych niż naturalne, w tym z metalu. Warto dodać, że metalowe place zabaw są bardzo chętnie instalowane, jako bardzo trwałe i praktyczne.
Czy można sfinansować zakup i montaż urządzeń niewykonanych z materiałów naturalnych?
W opisie programu aktywny plac zabaw znajduje się wzmianka o wyposażeniu placu zabaw wykonanym z naturalnych materiałów, jednak pozostaje to w kontekście zalecenia. Nie jest to obowiązkowe, ale bez wątpienia ważne dla autorów programu. W dokumencie wielokrotnie nawiązuje się do celów ,,Aktywnych Placów Zabaw”, a więc do zapewnienia dzieciom jak najlepszych warunków rozwoju. Ma się to dokonać m.in. poprzez zapewnienie im jak największego kontaktu z naturą podczas zabawy na placu zabaw.
Zrealizuj swój projekt już dziś!
Z radością pomożemy Państwu w doborze urządzeń i wykonawstwie projektu.
Aktywny plac zabaw już dziś w Twojej miejscowości!