Place zabaw nie zostały ujęte w Ustawie o prawie budowlanym (tzn. nazwa nie została użyta w treści przepisów ustawy), choć pojawiają się w treści Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§ 19 i § 40). Ustawa o prawie budowlanym opisuje jednak obiekty małej architektury (wymieniając wśród nich m.in. huśtawki, drabinki, zjeżdżalnie, domki, ławki i tablice informacyjne), które są składowymi elementami placu zabaw i tym samym czynią z placów zabaw budowle, które podlegają jurysdykcji wybranych organów administracji publicznej (właściwych w sprawach projektowania, budowy i utrzymania obiektów budowlanych).
Budowa placu zabaw może więc wymagać zgłoszenia robót budowlanych lub uzyskania pozwolenia na budowę. Jakie przepisy regulują tę kwestię? Jakie dokumenty są niezbędne w toku przygotowania i realizacji inwestycji?
Plac zabaw jako budowa
Plac zabaw, jak już wspomniano we wstępie, jest budową. W jego skład wchodzą / mogą wchodzić następujące elementy:
- obiekty budowlane małej architektury (urządzenia i konstrukcje zabawowe, tj.: piaskownice, huśtawki, bujaki, zjeżdżalnie, wieże, drabinki oraz ławki, kosze na śmieci i tablice informacyjne),
- urządzenia techniczne (zaawansowane urządzenia i konstrukcje zabawowe z ruchomymi elementami, np. karuzele, wielofunkcyjne zestawy sprawnościowe, linaria, ruchome pomosty),
- urządzenia budowlane (nawierzchnia bezpieczna, chodniki i ścieżki, ogrodzenie – jeśli zostało przewidziane w projekcie, inne urządzenia instalacyjne – jeśli zostały przewidziane w projekcie).
Lokalizacja placu zabaw
Szczegóły uwarunkowań lokacyjnych placów zabaw określono w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§ 40) oraz w ustawie o transporcie kolejowym (art. 53 ust.2 i 3 ustawy z dnia 28.03.2003 r. – dotyczy placów zabaw usytuowanych w sąsiedztwie linii kolejowych). Przestrzeganie przepisów Prawa budowlanego oraz stosowanych zapisów z Rozporządzenia jest obowiązkiem inwestora zarówno podczas budowy nowego placu zabaw, jak i rozbudowy bądź gruntownego remontu istniejącego placu zabaw.
Wymagania formalne dotyczące budowy placu zabaw
Budowa placu zabaw może być realizowana w trybie pozwolenia na budowę lub w trybie zgłoszenia robót budowlanych. Pierwsze rozwiązanie to rozbudowana procedura, wymagająca spełnienia szeregu wymagań formalno – prawnych, m.in. przygotowania szczegółowego projektu budowlanego (przygotowanego na odpowiedniej mapie, przez wykwalifikowanego architekta, wpisanego do Izby Architektów) i ewentualnych projektów branżowych.
Drugie rozwiązanie jest łatwiejsze pod względem formalno – prawnym i zobowiązuje inwestora do określenia rodzaju, zakresu i sposobu wykonania planowanych robót budowlanych oraz wskazania terminu ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia dołącza się m.in. oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością, szkice lub rysunki oraz ewentualne inne pozwolenia i uzgodnienia czy opinie, które mogą wynikać z odrębnych przepisów.
Możliwość zastosowania jednego z dwóch podejść do tej samej kwestii, wynika z faktu, że place zabaw nie zostały objęte wyliczeniem zawartym w treści przepisu art. 29, ust. l Ustawy o prawie budowlanym. W jakich sytuacjach inwestycja wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, a w których – wystarczy zgłoszenie robót budowlanych?
Pozwolenie na budowę
Budowa placu zabaw wymaga realizacji w trybie pozwolenia na budowę, jeżeli inwestycja jest elementem projektu budowlanego zatwierdzonego w decyzji o pozwoleniu na budowę, czyli np. zawartego w planie zagospodarowania otoczenia budynku lub budynków mieszkalnych, budynku lub budynków przedszkolnych i szkolnych oraz innych budynków użyteczności publicznej (np. w otoczeniu urzędu gminy).
Zgłoszenie robót budowlanych
W przypadkach innych niż opisane wyżej – budowa placu zabaw wymaga jedynie zgłoszenia robót budowlanych do właściwego organu (budowę placu zabaw najczęściej zgłasza się staroście, a rzadziej – wojewodzie, w przypadkach zawartych w art. 82, ust.3 ustawy PB). Jeżeli w inwestycji zaplanowano wykonanie ogrodzenia od strony drogi, ulicy, torów kolejowych, parkingu i innych miejsc publicznych (art. 30, ust.l, pkt 3 ustawy PB) – można je wykonać po zgłoszeniu robót budowlanych (nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę). Roboty związane z utwardzaniem gruntu na działkach budowlanych pod plac zabaw – nie wymagają ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia robót budowlanych (art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy PB)
Bez pozwolenia i bez zgłoszenia robót budowlanych
Pozwolenia na budowę ani zgłoszenia robót budowlanych nie wymaga natomiast chęć budowy pojedynczego elementu małej architektury (wymienione w art. 29 ust.1 pkt 22 ustawy PB), pod warunkiem jednak, że nie jest on zlokalizowany przestrzeni publicznej (Prawo budowlane, art. 30, ust. I pkt 4 ustawy PB)
Należy pamiętać, że wszelkie kwestie sporne dotyczące konieczności zgłoszenia prac budowlanych lub uzyskania pozwolenia na budowę placu zabaw rozstrzyga organ administracji architektoniczno – budowlanej, właściwy ze względu na lokalizację terenu, którego dotyczy inwestycja.
